De hangoren van Paul Murphy

Als financieel big shot moet je je woorden natuurlijk zorgvuldig wegen. Één verkeerde opmerking en de beurzen storten wereldwijd in. Nou hoorde ikzelf geen rare dingen in de opmerkingen van Dijsselbloem, maar ja, ik luister misschien met gewone oren. Nee, dan Paul Murphy, de columnist van de Financial Times. Die heeft namelijk hangoren; oren die hangen naar de gevestigde financiële orde, de banken, de hedgefunds, de big investors. En die moet je vooral niet zenuwachtig maken. Dan gaat alles verkeerd; Murphy's law zogezegd. En dan gaat zo'n rookie van een Dijsselbloem daar even staan roepen, dat de aanpak van de Cypriotische banken een blauwdruk is voor de manier waarop in het vervolg andere roversholen worden uitgerookt. "Careless talk costs lives" sist hij in de FT.
Klinkt als een regelrechte doodsbedreiging aan het adres van Jeroen. Zo van "als je leven je lief is, Dijsselbloem, zou ik mijn kop maar gauw houden en oprotten!" Want Murphy kan toch moeilijk gedoeld hebben op al die mensen, die inmiddels van het balkon zijn gesprongen, zich opgeknoopt of in de fik gestoken hebben, omdat de bank hen met hun hele gezin uit hun huis heeft laten gooien.

met mijn belastinggeld wordt de bank gered die me wil uitzetten

Als we het over careless talk hebben, denk ik eerder aan de opportunistische manier, waarop banken jarenlang hun financiële sluikhandel in de markt hebben gezet. Nout stond erbij en keek er niet naar. Scheringa was de verpersoonlijking van het financiële kwaad en werd met veel tromgeroffel geslacht, waarna de krijtstrepen zich - moe maar voldaan - in hun Zuidas-paleizen terugtrokken om hun bonussen te verdelen.
En nu ze met hun topzware, klotsende waterhoofden dreigen om te kukelen, mogen de belastingbetalende burgers de stutten financieren? Inderdaad, alleen dit keer dragen de banken voor een deel bij. Naast de 'eigenaren', de aandeel- en obligatiehouders, zijn ook de rijkere spaarders het bokje. Vooral illegaal kapitaal uit Rusland, maar ongetwijfeld ook een aantal spaarzame, hardwerkende burgers, die misschien iets te goed van vertrouwen zijn geweest. En zo gaat het waarschijnlijk de volgende keer opnieuw, want Dijsselbloem blijft bij zijn eerdere uitspraken. En daarmee verwoordt hij ongetwijfeld de gevoelens van de zwijgende meerderheid, die doorlopend worden overstemd door gesponsorde schreeuwers als Paul Murphy. Maar iedereen zal zwijgen, als de paus straks met Pasen zijn dankwoord uitspreekt: "Bedankt voor die Dijsselbloeme....."

Necrologie van een alleskunner

Onze buurman is gisteravond gestorven. Hij was net de week daarvoor negenenzestig geworden. Yves was Belg, getrouwd met een Nederlandse. Ze woonden al dertien jaar in Spanje. Yves werkte als gynaecoloog in een privékliniek in Moraira. Daarvoor had hij in Nederland gewerkt en lange tijd in verschillende Afrikaanse landen.

Yves Belva voordat hij ernstig ziek werd met zijn 'kind' Tippy

Yves was een goede arts, hoewel ik dat niet uit eigen ervaring weet. Wat ik wel uit ervaring weet, is dat hij een buitengewoon prettige buurman was, die altijd klaar stond om een ander te helpen. Als ik bijvoorbeeld met mijn bosmaaier in de buurt van zijn tuin aan het maaien was - onze grondstukken grenzen aan elkaar - kwam hij steevast met zijn bosmaaier naar beneden om mij een handje te helpen. Zo stonden we regelmatig samen herrie te maken om daarna te genieten van de enorme fik, die het verbranden van het gemaaide gras en onkruid opleverde. Yves had twee garages die helemaal vol stonden met gereedschap. Lasapparaten, een compressor, een kolomboormachine en massa's handgereedschap. Er is zelfs een smeerkuil. Yves deed namelijk alles zelf. Van  een eenvoudige doorsmeerbeurt tot een complete motorrevisie. Hij vertelde me ooit, dat hij verschillende Porsches heeft gehad, die nooit in een garagewerkplaats kwamen. Deels uit zuinigheid, deels uit puur hobbyisme. Zijn vrouw Anke vertelde ons gisteren nog, dat hij vroeger in België allerlei oude fietsen en onderdelen van de vuilstort haalde en daar weer gangbare fietsen van maakte, die de kinderen uit de buurt gratis bij hem af konden halen. Het halve dorp fietste op opknappertjes van "m'nheer den doctor". Naast zijn specialisme wist hij heel veel over het hele menselijk lichaam en biologie in het algemeen.

De kist gaat de nis in. Metselspullen en sluitsteen staan klaar.

Zo wist hij ook dat hij een aangeboren afwijking aan zijn lever had. Anderhalf jaar geleden leidde dat tot ernstig leverfalen, dat hem uiteindelijk fataal werd. Vanmiddag hebben we Yves begraven, of liever gezegd, bijgezet in een nicho van het cementario in Lliber. Bijzonder was vooral dat een metselaar in werkkloffie de sluitsteen dichtmetselt onder het toeziend oog van de belangstellenden, buren, dorpelingen en oud-collega's. Na afloop was er een drankje in Bar Feretes op het dorpsplein, waar vijf jaar daarvoor het huwelijk tussen Anke en Yves werd gevierd.

Immigratie

Waarom hebben jullie voor Spanje gekozen, wordt ons regelmatig gevraagd. Niet makkelijk daarop een kort en duidelijk antwoord te geven. De ruimte en de rust? Toegegeven, dat is in Nederland een schaars goed, maar in Scandinavië is die ook alom te vinden. Het klimaat dan? Zeker, maar naar welk weertype je voorkeur ook uitgaat, het Nederlandse klimaat legt het tegen vrijwel elk land af. In ieder geval scoort Spanje bij de liefhebbers van zon en warmte, hoewel niet als enige land in Europa. Maar het moest wel een EU-land zijn, geen gedoe met verblijfsvergunningen en zo.

Portugal, Italië of Griekenland had dus ook gekund?
Ja, maar als we er toch een taal bij moeten leren, dan graag ook eentje waar je in de rest van de wereld ook nog wat aan hebt. Spanje goedkoper? Jazeker, ondanks de drastische prijsstijgingen van de afgelopen jaren zijn de kosten van levensonderhoud nog steeds aanmerkelijk lager dan in Nederland. Misschien in de supermarkt niet meer zo evident (behalve dan op de afdelingen wijn en verse vis) maar bottom line kom je hier absoluut met aanzienlijk minder dinero rond.
Maar er is inmiddels nog een voordeel bijgekomen. Spanje is een land in crisis. Hoge werkloosheid met een steeds verder uiteenrafelend sociaal vangnet. Niet echt een land om als kansarme EU-nomade naar toe te gaan. Er zijn dan interessantere opties. Ik las hoe vanuit Bulgarije en Roemenië grote groepen (Roma)families naar met name de grote steden van Nederland trekken om daar te leven als bedelaar, sjacheraar in huisraad en straatafval of wietplukker.* Dat allerhande criminele uitdagingen lonken, ligt voor de hand. Armoede-immigratie, zoals een Duitse deelstaatminister het noemde, is een toenemend probleem in de rijkere EU-landen. Maar vrij verkeer van personen en goederen is een onaantastbaar groot goed binnen de doelstellingen van de Unie. Het zij zo. In Spanje leven ook miljoenen immigranten, maar daarvan zijn er velen selfsupporting en met een flink pensioen uit Noord Europa houden zij de zieltogende negocie aan de Costa's nog enigszins overeind. Hoewel we niet in een grootstedelijk gebied wonen, heb ik sterk de indruk dat Spanje - en daarmee haar inwoners - minder problemen heeft met overlast veroorzakende immigranten dan landen als Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk (problematische Kosovaren influx).
Een nieuwe immigratiestroom dient zich nu mogelijk aan in Spanje dankzij een opmerkelijke maatregel van de ministers voor Justitie en Buitenlandse Zaken, drie maanden geleden.

Sefardische conversos: rechtsboven....mijn pa.

Voortaan kunnen alle Sefardische Joden in de wereld zich versneld tot Spaans staatsburger laten naturaliseren. En daarvoor hoeven ze niet eens in Spanje (in het Hebreeuws: Sefarad) te wonen.° Deze maatregel is afgekondigd als Wiedergutmachung voor het Verdrijvingsedict  waarmee het illustere katholieke koningskoppel Isabella en Ferdinand ruim vijf  eeuwen geleden hun Spanje Judenfrei hebben gemaakt, ook al betrof het toen inmiddels nog slechts de conversos, de reeds tot het katholicisme bekeerde Joden. De minder buigzame types waren al eerder het land ontvlucht. Nu mogen ze dus terugkomen in een versnelde en versoepelde procedure. En graag met hun bloeiende handel en het daarmee vergaarde vermogen.
Ik vraag me af of ik nog in aanmerking kom als nakomeling van Sefardische conversos. Heb altijd al graag twee paspoorten willen hebben.


bronnen: *Elsevier nr.9  2/3/2013,  ° NRC 2/3/2013